Archivo de la categoría: Informes históricos

No Entroido, licor café e augardentes

foto augardenteiroLicor café e bica conforman durante o Entroido un tándem clásico de moitas comarcas galegas; outro tanto poderíamos dicir da augardente e o café e o as herbas e un xantar copioso.

Uns teñen unha longa historia entre nós, outros son máis recentes pero é evidente que forman parte deses momentos cotiás que, como comunidade, repetimos xeración tras xeración. Lonxe quedaron os tempos dos poteiros itinerantes, das potas de barro e de bebidas loubadas na nosa literatura como o rosolí.

Hai un tempo que dehistoria investigou, a petición do Consello Regulador Augardentes e licores tradicionais de Galicia, a historia destas bebidas espiritosas. Alí aprendimos cousas curiosas e ben interesantes e puidemos desfacer algúns mitos asentados como que en Galicia non se destilaba antes de mediados do s. XIX.

Hoxe queremos compartir con vós unhas breves notas tomadas daquel informe e incorporalas á nosa Factoría dehistoria para que as leades e compartades; organizamos os materiais por especialidades, para que podades centrarvos naquela da vosa preferencia 😉

 

 

10 anos, 100% de éxitos

logotartaUnha parte pouco coñecida do noso traballo é a elaboración de estudos históricos a medida. A nosa clientela buscanos para apoiar reclamacións ante a xustiza, dignificar tradicións locais ou xustificar dereitos históricos ante as administracións.

Asociacións xestoras de montes comunais, agrupacións de produtores, entidades veciñais, concellos, particulares…podemos exhibir con orgullo unha ratio dun 100% de éxito de efectividade dos nosos servizos.

Grazas aos nosos informes foi posible, por exemplo, probar e legalizar fronteiras históricas entre comunidades de montes, salvar da piqueta algunha vivenda fidalga mediante a súa declaración como BIC, recuperar e renovar dereitos antigos sobre augas ou camiños, consolidar e protexer tramos históricos do Camiño de Santiago …

O documento histórico é proba tanto nos tribunais como na administración. Pero falamos de asuntos serios e, ás veces de moito diñeiro, asi que aquí non valen as ocorrencias nin as historias enredadas. Unha investigación científica e rigorosa é o que permite achar as escrituras axeitadas e a súa contextualización e interpretación acaída. É así que os escritos e os informes periciais acadan o seu valor de testemuño irrefutable con valor efectivo.

Velaí a clave do noso traballo: 100% científico=100% exitoso

 

Unha web sobre a Rocha Forte de Santiago

exterior da cerca da rocha forteNestes días vense de facer pública a web sobre o proxecto de investigación do castelo da Rocha Forte; está en Santiago, na entrada sur á cidade, na beira do río Sar.

Como ben lembraredes, este é un proxecto no que nos participamos. A nosa achega foi a busca de documentación histórica, tanto do castelo como da súa contorna máis inmediata. Foi un traballo complicado porque o castelo deixou de existir a finais do século XV; con todo, a investigación da súa contorna -entendida nun perímetro bastante amplo- permitiunos atopar descricións dos chamados suelos de la Rocha, achegarnos á evolución do espazo máis inmediato -a actual aldea da Rocha- ou, mesmo, reconstruír sobre a paisaxe e con bastante claridade a rede de camiños da zona.

O noso traballo completase coa achega do equipo arqueolóxico, de xeito que hoxe temos unha panorámica máis clara do pasado do castelo e da súa contorna, o que nos axuda a entendelo mellor.

Na web tendes non só cronoloxías, biografías e datos varios, senón tamén algunhas partes do noso estudo de documentación histórica, o informe da escavación e algúns vídeos e reconstrucións de moito interese.

 

 

O Castelo da Rocha Forte

exterior da cerca da rocha forteDesde a primavera estamos traballando no proxecto de documentación, escavación e posta en valor do Castelo da Rocha Forte, unha solemne e imponente ruína que está nas afóras de Santiago, na parroquia de Conxo á beira do río Sar.

Nós encargámonos da busca e identificación da documentación histórica relacionada co castelo e a súa contorna. Levamos meses movendo e estudando documentos pero por fin agora, cando case xa rematamos, podemos ver algunhas cousas algo mais claras.

Para quen non coñeza a súa historia é dificil interpretar esta maxestosa ruína; hoxe queda nunha especie de foxo, debaixo do viaduto da Rocha -ese que se pasa cando entramos en Compostela polo Sur-, e ata hai pouco era mais ou menos unha elevación no terreo cuberta de vexetación. Os traballos acometidos por varios equipos da Universidade de Santiago hai algúns anos permitíron albiscar a magnitude do castelo. Agora que está todo descuberto e que podemos documentar a súa historia, as cousas concordan: era o gran castelo do principal señor de Galicia, xa que logo, impoñía a quen o visitara ou o admirara desde a distancia.

Foi construído polo arcebispo D. Xoán Arias -un home do seu tempo, instruído, cosmopolita e bo xestor- e foi finalmente desmantelado por Afonso de Fonseca II, na segunda metade do século XV. Sufriu asedios, incendios, arranxos e ampliacións, como calquera edificio pensado e interpretado como centro de poder. Pero Fonseca só desarmou (e reaproveitou noutros lugares) o que quedaba tras o derrocamento Irmandiño.

Cos traballos arqueolóxicos en marcha, o sitio non pode visitarse nestes días. Nós acudimos á visita guiada que tivo lugar hai unhas semanas, durante a Semana Cultural da Rocha. Naquel día puxemos materiais e coordenadas as ideas e hipóteses que xurdiran no estudo documental. Foi unha visita ben interesante e, chegado o momento, recomendable.

Pódese ver hoxe o que no seu momento (s. XVII) chamaron «los suelos de la Rocha» ou, o que é o mesmo, todo o que quedou a ras de chan e por debaixo del: canles, alicerces da torre de homenaxe, os fundamentos da cerca (con varios metros de altura sobre o piso orixinal), a morea de proxectís de pedra que se lanzaron contra o castelo, os muros derrubados polos Irmandiños, o arranque das torres da muralla, …

E contámosvos todo isto porque hoxe un xornal da cidade -con motivo da visita do alcalde ás escavacións- publica unha completa galería fotográfica na que ademais das instantáneas do acto, temos tomas de moito interese sobre pezas atopadas e o traballo dos arqueólogos.

Podedes mirala clicando aquí. E neste outro enlace, de outro xornal, teredes un apuntamento sobre unha das imaxes da galería, pois parece que foron achados naquel lugar restos humanos.

Se queredes saber máis:

 

Un pequeno agasallo de nadal, en tres partes


O noso produto diferencial, é sabido, e a investigacion historica baixo demanda o que nos leva a unha moi curiosa  heteroxeneidade nas nosas investigacions. Todas nacen dunha mesma premisa, a achega de información histórica para unha necesidade concreta, pero ramifícanse nunha diversidade singular de temas.

De todas aquelas cuestións que tratamos a petición dos nosos clientes hai algunhas que poden adxectivarse sen medo: as investigacións sobre os montes comunais son solidarias, falánnos da loita das comunidades (onte e hoxe) pola sua supervivencia; as historias familiares teñen moitas veces ingredientes de thriller  ou drama psicoloóxica, amósannos que, no fondo, todas as parentelas son moi parecidas, nas súas luces e nas súas sombras, pois sempre hai un lado escuro, un antepasado de dubidosa reputacion ou unha volta inesperada do destino; outras veces é como mirar a través dun espello, pois atopamos xentes doutro tempo e que nos gustaría convidar a un café e algunhas persoalidades que tenen fiel reflexo na actualidade.
Pero, sen dúbida, as que nos resultan mais atraintes son aquelas da «mirada indiscreta», que se relacionan co cotia; grazas a elas entramos, como por unha fiestra, na vida daqueles homes e mulleres que foron antes ca nos.

Estas son, definitivamente, as que máis gustan aos nosos amigos e amigas. Por este motivo, queremos agasallarvos cunha serie de tres textos (a modo de antigo folletín) sobre o voso outro tema preferido, a historia da nosa tradición gastronómica. Son unha versión alixeirada do capítulo dedicado á historia da nosa tradición reposteira, no noso libro Historia da dozaría tradicional galega.

Historia da dozaría galega (parte 1)

Historia da dozaría galega (parte 2)

Historia da dozaría galega ( e parte 3)

Bo proveito e os nosos mellores desexos para o novo ano!

(continuará)