Archivo de la categoría: Publicacións

8 de marzo: Día Internacional da Muller

cartaz dia da muller 2013Nuns días celebraremos a memoria da loita das mulleres polos seus dereitos. Pola igualdade, pola dignidade. É unha historia chea de grandes fitos e pequenos feitos, de persoaxes ben coñecidas e de protagonistas anónimas. Moitos pasos nun longo camiño que aínda non rematou.

Para que vaiades preparando tan singular xornada, queremos animarvos a curiosear nesa cadea de feitos e testemuñas que fai que a nosa vida hoxe sexa máis doada, cando menos nos paises máis ricos (aínda que esteamos instaladas na crise).

Primeiro, unha proposta da nosa factoría dehistoria: o segundo capítulo dun dos nosos libros, no que se recolle resumida a senda percorrida nestes ultimos cen anos. O seu título, a bolsa propia, o principio da independencia.

Despois, este curioso pero entretido vídeo sobre as orixes desta celebración

E de sobremesa, unha visita á páxina oficial da ONU sobre este homenaxe. Inclue, mesmo un avance sobre a canción One Woman, que será estreada este mesmo 8 de marzo.

Un pequeno agasallo de nadal, en tres partes


O noso produto diferencial, é sabido, e a investigacion historica baixo demanda o que nos leva a unha moi curiosa  heteroxeneidade nas nosas investigacions. Todas nacen dunha mesma premisa, a achega de información histórica para unha necesidade concreta, pero ramifícanse nunha diversidade singular de temas.

De todas aquelas cuestións que tratamos a petición dos nosos clientes hai algunhas que poden adxectivarse sen medo: as investigacións sobre os montes comunais son solidarias, falánnos da loita das comunidades (onte e hoxe) pola sua supervivencia; as historias familiares teñen moitas veces ingredientes de thriller  ou drama psicoloóxica, amósannos que, no fondo, todas as parentelas son moi parecidas, nas súas luces e nas súas sombras, pois sempre hai un lado escuro, un antepasado de dubidosa reputacion ou unha volta inesperada do destino; outras veces é como mirar a través dun espello, pois atopamos xentes doutro tempo e que nos gustaría convidar a un café e algunhas persoalidades que tenen fiel reflexo na actualidade.
Pero, sen dúbida, as que nos resultan mais atraintes son aquelas da «mirada indiscreta», que se relacionan co cotia; grazas a elas entramos, como por unha fiestra, na vida daqueles homes e mulleres que foron antes ca nos.

Estas son, definitivamente, as que máis gustan aos nosos amigos e amigas. Por este motivo, queremos agasallarvos cunha serie de tres textos (a modo de antigo folletín) sobre o voso outro tema preferido, a historia da nosa tradición gastronómica. Son unha versión alixeirada do capítulo dedicado á historia da nosa tradición reposteira, no noso libro Historia da dozaría tradicional galega.

Historia da dozaría galega (parte 1)

Historia da dozaría galega (parte 2)

Historia da dozaría galega ( e parte 3)

Bo proveito e os nosos mellores desexos para o novo ano!

(continuará)

 

A posta en valor do patrimonio nas cidades

O paso do tempo reflíctese nas paisaxes urbanas pola presenza de espazos, edificacións e costumes que aportan a barrios e rúas unha persoalidade diferenciada que fala de feitos, proxectos e sonos, presentes e pasados. De todos eles podemos tirar conclusións das que aprender e valores que interiorizar.

Con todo, é curioso ver como só os lugares considerados monumentais ou históricos polos académicos ou xestores turísticos merecen unha posta en valor ou un esforzo de recoñecemento. É evidente que, ao comparalos, os barrios e rúas de moitas vilas e cidades non deixan de ter un «valor artístico» secundario pero non é menos certo que poderían ser obxecto dunha atención máis concreta da que se derivarían beneficios non só económicos senón tamén sociais.

Prazas e barrios teñen moitas veces  unha monumentalidade diferente, a que nace do día a día, da convivencia e das rutinas e necesidades cotiás e é esa ausencia de grandes fitos, a interiorización desa paisaxe popular que non se apreza porque forma parte da vida e da memoria da veciñanza o que leva á súa frecuente minusvaloración.

A súa posta en valor leva consigo non só unha percepción máis positiva do espazo cotián por parte das xentes que alí viven senón que tamén pode servir de inicio a dinámicas beneficiosas como a sensibilización sobre a necesidade de conservar e protexer esas zonas ou un apoio ao tecido económico local a través do desenvolvemento de iniciativas turísticas sustentables e de baixo impacto.

Estas son as forzas que moveron este pequeno proxecto dun Roteiro polo Barrio de San Pedro de Santiago de Compostela, que ten o privilexio de incorporar no seu territorio espazos patrimoniais catalogados dobremente Patrimonio da Humanidade: é un barrio histórico da cidade de Santiago atravesado polo máis antigo e recoñecido dos Camiños de Peregrinación a Compostela, o Camiño Francés.

É un barrio singular, recoñecido pola súa forte identidade e dinamismo, que conta cun patrimonio construído que podería cualificarse como un tanto insólito por canto nel conviven espazos e edificacións dunha monumentalidade innegable (como o Centro Galego de Arte Contemporánea ou o complexo de San Domingos de Bonaval) ao carón de vivendas populares, rúas de labiríntico trazado ou dun dos cruceiros máis antigos de Galicia.

Foi decisión da Asociación Veciñal poñer en valor este legado para que a veciñanza puidese velo con outros ollos, para dignificalo e para facer del un recurso co que apoiar ao tecido económico e as labores de protección e conservación.

Un esforzo meritorio digno de ser imitado, tanto na filosofía que o move como no resultado final co que nos colaboramos e que nos gustaría tivese continuidade.

 

 

Turismo e patrimonio

capiteis ribeira sacraA chegada da primavera é unha boa razón para sair e coñecer máis de preto a riqueza do noso patrimonio. É tamén unha boa oportunidade para que entidades e comunidades locais fagan un esforzo por achegar o seu legado material e inmaterial tanto á veciñanza como ás xentes que veñen de lonxe.

En efecto, o turismo que toma como referente o patrimonio (artístico, ambiental ou etnográfico) pode constituírse como unha fonte de riqueza para os nosos pobos e de valores positivos para toda a cidadanía. Agora ben, debe concibirse pensando na súa sustentabilidade e no futuro das comunidades que o proxectan: humildade ante o que nos foi legado, interese por unha protección coidadosa e un mellor coñecemento deben ser as bases sobre as que se apoie calquera iniciativa deste tipo.

O turismo baseado no patrimonio non necesariamente precisa de obras ou custosos proxectos de rehabilitación e posta en valor; ás veces compre un pouco de imaxinación e, sempre, un mellor coñecemento dos bens culturais, naturais e inmateriais. Non abonda unha recopilación superficial de datos ou unha descrición básica do que calquera pode ver a simple vista.

A posta en valor non debe contentarse co beneficio económico derivado da chegada dos visitantes, debe aspirar a despertar neles sentimentos sobre a súa identidade, o seu compromiso coa conservación e protección do patrimonio, a admiración pola complexidade do pasado e a súa influencia na nosa vida e no que nos rodea.

É a investigación, a busca de novos datos e interpretacións, o que aporta calidade e novo valor aos espazos e obxectos do pasado; nela reside a mellor ferramenta para facer deles un instrumento que permita crear riqueza e futuro.

Visto nun contexto amplo e comprensible ata o muíño máis sinxelo se nos presenta como unha peza única e singular, irrepetible e admirable.

As novas tecnoloxías -e o seu crecente uso por parte da cidadanía- permiten hoxe en día novas aproximacións neste tipo de iniciativas; permiten implementar, por exemplo, roteiros e contidos que se desenvolven sen impacto visible e que poden ser adaptados a todo tipo de usuarios e usuarias.

Nesta primavera, que chega vizosa e algo adiantada, queremos compartir con vós novamente un dos nosos traballos neste campo. Así, na Factoría dehistoria, ofrecemosvos catro roteiros (un por provincia), propostas innovadoras para visitar, gozar e aprender en outros territorios do noso pais.

 

FONTES CON HISTORIA

Xa está na rúa unha nova publicación sobre a auga; neste caso sobre as fontes da cidade de Santiago encomendada pola Concellaría de Medio Ambiente do concello de Santiago e Aguagest.
Propoñemos nesta ocasión un achegamento diferente ás fontes da cidade que é non só a partir da súa historia senón e, sobre todo, como testemuñas do propio pasado da cidade.
Nun tempo no que a auga non chegaba ás casas por tubarías senón en baldes ou sellas, a construción de fontes significaba posibilidades de crecemento para un barrio e, tamén unha mellor calidade de vida: menos tempos agardando a quenda ao sol ou á choiva, camiñadas máis curtas,… canto debeceron os nosos conveciños e conveciñas por ter unha fonte preto da casa!
Eran daquela infraestruturas máis utilitarias que ornamentais e con todo estaban coidadosamente pensadas e construídas; situadas alí onde chegaban os medios da traída ou onde había un manancial que as facía viables.
Todas gardan a memoria doutro tempo e dunha forma de vida que hoxe dificilmente comprendemos.
Só as de caracter ornamental, como a de Praterías naceron con ese anceio de beleza e de ennobrecemento da vila e das rúas nas que se sitúan. Desa busca por embelecer naceu unha caste de fontes diferentes, máis complexas nas que os xogos da auga teñen tamén o seu lugar.
Tamén naceron daquela as fontes viaxeiras, aquelas que mudaron o seu emprazamento unha vez perdida a súa función inicial, como as que hoxe están en San Roque ou na Alameda.
A máis singular é, no noso gusto, a que temos máis próxima: a da Praza de Fonseca, que leva só unhas décadas transmitindo frescura e sosego a veciñanza e visitantes. Con todo, parece que leva alí toda a vida!

Podedes descargar o folleto na web do concello.

Unha forma excelente de celebrar o Día Mundial da Auga.